ဝါက် ( ၉ )
...........................
(က)။ အနုႆရာမီတိ ‘‘ဧကမၸိ ဇာတႎ ေဒြပိ ဇာတိေယာ’’တိ ဧဝံ ဇာတိပဋိပါဋိယာ
အနုဂႏ႖ာ အနုဂႏ႖ာ သရာမိ။
( ခ )။ အနုေဒဝ ဝါ သရာမိ။
( ဂ )။ စိေတၱ အဘိနိႏၷာမိတမေတၱ ဧဝ သရာမီတိ ဒေႆတိ။
(ဃ)။ ပူရိတပါရမီနၪႇိ မဟာပုရိသာနံ ပရိကမၼကရဏံ နတၳိ, ေတန ေတ စိတၱံ
အဘိနိႏၷာေမတြာဝ သရႏၲိ။
( င )။ အာဒိကမၼိကကုလပုတၱာ ပန ပရိကမၼံ ကတြာဝ သရႏၲိ။
( စ )။ တသၼာ ေတသံ ဝေသန ပရိကမၼံ ဝတၱဗၺံ သိယာ။
[ ႒-၁၂၈ ]
-----------------
( ၁ )။ (က)ဝါက်ကို အာကာရဝါက်အဆုံး ဣတိသဒၵါ၏ အာဒ်တၳ, နိဒႆနတၳမ်ား
ေပၚလြင္ေစလွ်က္ အနက္ေယာဇနာပါ။
( ၂ )။ ( ခ )ဝါက်ကို အႏုသေႏၶတက္၊ (ဃ)ဝါက်ကို ေစာဒနာတက္၊ ( င )ဝါက်ကို
သေဘာဂါပုစၧာက်မ္းတက္ခ့ဲပါ။
( ၃ )။ ( ခ )စေသာဝါက်မ်ားကို အေၾကာင္းျပအမည္ေပး၍၊ ( ဂ )၌ စိေတၱ ပုဒ္ကို
သဒၵါနည္းစာစပ္ပါ။
( ၄ )။ (ဃ)ဝါက် ပူရိပါရမီနံ၊ ( င )ဝါက် အာဒိကမၼိကကုလပုတၱာ ပုဒ္တို႔ကို
အစိတ္အေပါင္း ဝစနတၳျပဳ၍ အေပါင္းကိုသာ ဉာတ္နည္းအရေကာက္ျပခဲ့ပါ
( ၅ )။ ပူရိတ၊ မဟာ၊ ပုရိသ၊ ကုလ၊ ပုတၱ တို႔၌ ဓာတုပစၥယ ေဝဖန္ပါ။
( ၆ )။ (က+ခ+ဂ) ဝါက်တို႔၌ အ႒ကထာေဘာဂကိုေဖၚ၍ သံဝဏၰနာ
အမည္ၫႊန္းပါ။
( ၇ )။ ( ဂ )ဝါက်၌ သရာမီတိ/ အႏုႆရာမီတိဟု ပါဌ္ႏွစ္ေထြရွိရာ သင့္ရာပါဌ္ကို
ယုတၱိျပ ဆုံးျဖတ္ပါ။
( ၈ )။ (က) ဝါက်ရွိ ဧကမၸိဇာတႎ ေဒြပိဇာတိေယာတိ၌ နယူပစာရကို ဆို႐ိုးက်
ေရးခ့ဲပါ။
(၁၀)။ ( င ) ဝါက် သရႏၲိဝယ္ ဗာဟယ်တၳကိုယူ၍ေဒသနာဟာရ
ေနတၱိနည္းထုတ္ပါ။
++++++++++++
နံပါတ္ ( ၁ )
(က) အနက္ေပး = အႏုႆရာမီတိ၊ ကား။ ဧကမၸိဇာတိ ေဒြပိဇာတိေယာတိ
၊ ေယာ အစရွိသည္ဟူ၍ (ဣတိသဒၵါ အာဒ်တၳၾကံသည္ )။ ( ဝါ ) ဧကမၸိဇာတိေယာ
ေဒြပ္ိဇာတိေယာဟူ၍ ဤသို႔ ( ဣတိသဒၵါ နိဒႆနတၳၾကံသည္ )။ ဧဝံ၊သို႔ ။ဇာတိပဋိပါဋိယာ၊ျဖင့္ ။ အႏုဂႏ႖ာ အႏုဂႏ႖ာ၊ ၍။ သရာမိ၊ ၏။
နိယံ။ ။ ဣတိ အာဒ်တၳ က်မ္း၌ျပ ဝကၤမွတ္ေသခ်ာ။
နိဒႆန၎ ၾကံတုံေရွာင္း ေပါင္းစိတ္ ဥပစာ။
အမွာ ။ ။ တံ ေခါ ပနာတိ ဣတၳမ႓ဴတာခ်ာနေတၳ ဥပေယာဂဝစနံ လည္း ဥပေယာဂဝစနသည္ ျပထားသည္မွ်ႏွင့္မျပည့္စုံ ဘဂဝႏၲံ ေဂါတမံ လည္း ဥပေယာဂဝစန ျဖစ္၍ ၎သဒၵါတို႔ကို အာဒ်တၳၾကံရမည္။
နံပါတ္ ( ၂ )
( ခ )ဝါက်သို႔ အႏုသေႏၶတက္= ဤသို႔ (က)ျဖင့္ အႏုႆရာမိ၌
အႏုဥပသာရ၏ ဝိစၧာအေႏၲာနီတ အႏုဂမန အနက္ေဟာသည္၏ အျဖစ္ကို ျပဆိုၿပီး
၍ ။
ယခုအခါ၌ ယင္းဥပသာရ၏ အနႏၲရ အနက္ေဟာပုံကို ျပျခင္းငွာ
( ခ )ကိုမိန္႔။ ( ခ )ဟု ဆိုေသာ္လည္း ( ဂ )တိုင္ေအာင္ ေမ်ာ္ၾကည့္၍ တက္ရမည္။
( ဂ )သို႔ အႏုသေႏၶတက္
ဤသို႔ ( ခ ) ျဖင့္ အႏုႆရာမိကို အႏု+သရာမိဟု ပုဒ္ျဖတ္ရမည္၏ အျဖစ္ကို ျပဆိုၿပီး၍ ။ ယခုအခါ၌ အႏု-ဥပသာရ၏ အနႏၲရအနက္ ေဟာသည္၏
အျဖစ္ကို ျပဆိုျခင္းငွာ ( ဂ ) ဝါက်ကို မိန္႔။
(ဃ) သို႔ သေဘာဂပုစၧာတက္
ဆရာ ဆရာသည္ ( ဂ ) ျဖင့္ ပုေဗၺနိဝါသသို႔ ေရွရႈ့ၫြတ္ေစအပ္ကာမွ်ေသာ္သာ ( ပရိကမ္မလို ) ေအာက္ေမ့ႏိုင္၏ဟု ဖြင့္ဆိုေတာ္မူ၏ ။
ပရိကမ္ႏွင့္ ကင္း၍အဘိညာဥ္မျဖစ္ေကာင္းသည္ မဟုတ္ပါေလာ။
ထိုသို႔ျဖစ္ပါလွ်က္ ပုေဗၺနိဝါသသို႔ ေရွရႈ႔ၫြတ္ေစအပ္ကာမွ်ေသာ္သာ
ေအာက္ေမ့ႏိုင္၏ဟု ဖြင့္ဆိုေသာ ဆရာ့စကားသည္ အဘယ္သို႔သင့္ရပါအ့ံနည္း။
ယင္းသို႔ ဖြင့္ဆိုႏိုင္ျခင္း၏ ယုတၱိကို မျပဆိုေခ်ေသာ္ ဆရာ့အား ဝိေရာဓိေဒါသ သင့္ေရာက္ရာ၏။ ဤသို႔ ေစာဒနာဖြယ္ရွိေသာေၾကာင့္ (ဃ)ကို မိန္႔။
( င ) သို႔ သေဘာဂပုစၧာတက္
ဆရာ ဆရာသည္ (ဃ)ျဖင့္ ျဖည့္အပ္ၿပီးေသာ ပါရမီရွိကုန္ေသာ ျမတ္ေသာ
ေယာက်ၤားတို႔အား ပရိကမ္ျပဳဖြယ္မလိုေသာေၾကာင့္ စိတ္ကို ေရွရႈၫြတ္ေစကုန္၍
သာ ေအာက့္ေမ့ႏိုင္၏ဟု ဖြင့္ဆိုေတာ္မူ၏။
ပုဂၢိဳလ္တိုင္းပင္ ပရိကမ္မရွိမူ၍ခ်ည္း ( သာ ) ေအာက့္ေမ့ႏိုင္ကုန္သေလာ။
အဘယ္သို႔ မွတ္ရပါမည္နည္း။ ဤသို႔ ေမးဖြယ္ရွိေသာေၾကာင့္ ( င ) မိန္႔။
( င+စ )သို႔ ဗ်တိေရကာယုတၱေစာဒနာတက္
ဆရာ ဆရာသည္ (ဃ)ျဖင့္ ျဖည့္အပ္ၿပီးေသာ ပါရမီရွိကုန္ေသာ မဟာပုရိသ
တို႔အား ပရိကမ္ျပဳဖြယ္မလိုေသာေၾကာင့္ စိတ္ကို ေရွရႈၫြတ္ေစကုန္၍သာ ေအာက့္ေမ့ႏိုင္ကုန္၏ဟု ဖြင့္ဆိုေတာ္မူ၏။
အကယ္၍ စိတ္ကို ေရွရႈ့ၫြတ္ေစ၍သာ( ၫြတ္ေစရံုသာ ) ေအာက္ေမ့ႏိုင္ကုန္သည္ ရွိေသာ္ ။ အကယ္၍စကားလုံးရဲ႔ေနာက္တြင္ ဌပနာစကားရပ္ကို ျပန္ကိုင္ရသည္ တဝါက်လံုးပဲကိုင္ကိုင္ လိုရင္းပဲကိုင္ကိုင္ ကိုင္ႏိုင္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ ပရိကမ္ကိုဆိုထိုက္ပါသနည္း ။ ယင္းသို႔ဆိုထိုက္ျခင္း
အေၾကာင္းကို မျပဆိုေခ်ေသာ္ ဆရာ့အား အဗ်ာပိတ အပရိပုဏၰေဒါသ သင့္ေရာက္ရာ၏ ။ ဤသို႔ ေစာဒနာဖြယ္ ရွိေသာေၾကာင့္ ( င+စ ) ကို မိန္႔။
နံပါတ္ ( ၃ )
( ခ )သည္ အႏုဥပသာရ၏ အႏုဂမနအနက္မွတပါး အနႏၲရအနက္တမ်ိဳူကို
ျပေသာေၾကာင့္ ပကၡႏၲရဝါက်။
( ဂ )သည္ အႏုေဒဝ ပုဒ္၏ ဂုဠတၳကိုျပေသာေၾကာင့္ ဝိတၳာရ။
(ဃ)သည္ ( ဂ )ကို ယုတၱိအားျဖင့္ခိုင္ၿမဲေအာင္ ျပဳေသာေၾကာင့္ ယုတၱိဒဠွီကရဏဝါက်။
( င )သည္ အထူးကိုျပေသာေၾကာင့္ ဝိေသသဝါက် ( တနည္း ) ပရိကမ္
မျပဳဘဲ ေအာက္ေမ့ႏိုင္ပုံမွတပါး ပရိကမ္ျပဳၿပီး ေအာက္ေမ့ႏိုင္ပုံကို ျပေသာေၾကာင့္
ပကၡႏၲရဝါက်။ ( တနည္း ) င+စ ဝါက်တို႔သည္ ပရိကမ္မျပဳဘဲ ေအာက္ေမ့ႏိုင္လွ်င္
ပရိကမ္ကို မဆိုသင့္သည္ မဟုတ္ပါေလာ ဟူေသာ ေစာဒနာကို ပါယ္လို၍တက္ေသာေၾကာင့္ ဝါက်ာရမ႓ဝါက်။
စာစပ္ ။ ။ စိေတၱ-က ကို ဟူ၍အနက္ေပးေသာေၾကာင့္ အဘိနိႏၷာမိတမေတၱ၌
လကၡဏဝႏၲကံ ၊ အဘိနိႏၷာမိတမေတၱ -က လကၡဏကိရိယာ အျဖစ္ျဖင့္
စာစပ္အပ္၏။
နံပါတ္ ( ၄ )
(ဃ)။ ပူရာပီယႎသူတိ ပူရိတံ။
ပရတီတိ ပရေမာ၊ ဒါနာဒိ ဂုဏာနံ ပူရေကာ ပါလေကာစာတိ
ေဗာဓိသေတၱာ။ ( စရိယအ႒ကထာ-၂၆၉ )
ပရမႆ အယံ ပါရမီ ( ဣဒံတဒၶိတ္ )
ပရမႆ ဘာေဝါ ပါရမီ ( ဘာဝတဒၶိတ္ )
ပရမႆ ကမၼံ ပါရမီ ( ကမၼတဒၶိတ္ ) ဒါနာဒိ ကိရိယာ
ပါရမီစ ပါရမီစ ပါရမီေယာ ( ဗဟုဝုစ္လိုျခင္၍ ဧကသိက္ ဝိဂၢဟျပဳသည္ )
ပူရိတာ ပါရမီေယာ ဧေတဟီတိ ပူရိတပါရမီ ။ ေတသံ ပူရိတပါရမီနံ။
ပူရိတပါရမီဟူေသာ သမာသ္ပုဒ္အရကား ျပည္ေစအပ္ ျဖည့္အပ္ၿပီးေသာ
ပါရမီတို႔သည္ မုခ်။
ထို၏ မဟာပုရိသတို႔ႏွင့္ ဌာန+ဌာနီ( ကိရိယာသည္ ျဒပ္ေပၚ၌တည္
သည္ျဖစ္၍ ဌာန+ဌာနီစပ္သည္ )စပ္ျခင္းသမၺန္သည္ ဌာႏူ။
ဧတ-အညပုဒ္၏အရကား ထိုမုခ်ဌာႏူပစာရတို႔ျဖင့္မွတ္အပ္ေသာ ျပည့္ေစအပ္ျဖည့္အပ္ၿပီးေသာ ပါရမီတို႔ရွိေသာ မဟာပူရိသတို႔ရ၏။
ဝိေသသန ဆက္ေကာက္။
နိယံ။ ။ ပဌမကၡရာ ေဝါဟာရမွာ ကာရိတ္ပါ၊ ဒုမွာ ၎ငုတ္ ထိုထိုအရာ
ယင္း နည္းသာ မွတ္ပါ ျမန္မာ႐ုပ္။
( င ) ပဌမံ အာဒိယတီတိ အာဒိ။
ကရဏံ ကမၼံ။
အာဒိမွိ ကတံ ကမၼံ အာဒိကမၼံ။( မေဇၩေလာပီတတိယာတပၸဳရိသ္ )
အာဒိကမၼံ ဧေတသံ အတၳီတိ အာဒိကမၼိကာ။ ( ဇူ-၁၊၄၉၈။ )
အာဒိကမၼံ ဧေတသံကုလပုတၱာနႏၲိ အာဒိကမၼိကာ။
ေသာတၳေက်ေနသည္ဟု မွတ္ ( မအူသ် )
ကုလႏၲိ ဗႏၶႏၲီတိ ကုလာနိ။
အတၱေနာ ကုလံ ပုနႏၲိ ေသာေဓႏၲီတိ ပုတၱာ။
ကုလာနံ ပုတၱာ ကုလပုတၱာ။
အာဒိကမၼိကာ ကုလပုတၱာ အာဒိကမၼိကကုလပုတၱာ။
အာဒိကမၼိက ဟူေသာ ဝိေသသနပုဒ္၏ အရကား အစ၌ ပုေဗၺနိဝါသကို ေအာက္ေမ့ျခင္း အမႈရွိသည္၏ အျဖစ္ဟူေသာ ဂုဏ္သည္ မုခ်။
ထို၏ အမ်ိဳးတို႔၏သားတို႔ႏွင့္ ဂုဏ္ဂုေဏး အျဖစ္ျဖင့္ စပ္ျခင္းသမၺန္သည္ ဌာႏူ။
ဧတ-အညပုဒ္အရကား ထိုမုခ် ဌာႏူပစာရတို႔ျဖင့္ မွတ္အပ္ေသာ အစအမႈ၌
ပုေဗၺနိဝါသကို ေအာက္ေမ့ျခင္း အမႈရွိသည္၏အျဖစ္ဟူေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသား
တို႔ရ၏။
နံပါတ္ ( ၅ )
ပူရိတ ။ ပူရ+ေဏ+အႏၲ
မဟာ ။ မဟ+အႏၲ
ပူရိသ ။ ပူရ+ဣသ
ကုလ ။ ကုလ+အ / ဏ
ပုတၱ ။ ပု+တ
နံပါတ္ ( ၆ )
(က) အႏုဂႏ႖ာ အႏုဂႏ႖ာ သရာမိဟူေသာ သံဝဏၰနာ ပါဌ္ျဖင့္ အႏုႆရာမိပုဒ္ကို အႏု+သရာမိဟု ပုဒ္ျဖတ္ ရမည္၏အျဖစ္ကို လည္းေကာင္း၊ အႏု-ဥပသာရ၏ ဝိစၧာအေႏၲာနီတအႏုဂမနအနက္ ေဟာသည္၏
အျဖစ္ကိုလည္းေကာင္း သိေစပါသည္။
“ဧကမၸိ ဇာတႎ ေဒြပိ ဇာတိေယာ”တိ ဧဝံ ဇာတိပဋိပါဋိယာ သံဝဏၰနာပါဌ္ျဖင့္ အစဥ္ေလ်ာက္၍ ေအာက္ေမ့၏ဟူသည္ ဧကမၸိ ဇာတႎ ေဒြပိ အစရွိသည္ျဖင့္ ပါဠိေတာ္၌ ေဟာေတာ္မူသည့္အတိုင္း ဘဝတစ္ခုကိုသိၿပီး
ေနာက္ဘဝတခုကိုသိျခင္းစသည္ျဖင့္ ဉာဏဂတိအားျဖင့္ဘဝတစ္ကို
အစဥ္ေလ်ာက္၍ ေအာက္ေမ့ႏိုင္ သိႏိုင္သည္၏ အျဖစ္ကို သိေစပါသည္။
( ခ ) ျဖင့္ အႏုႆရာမိကို အႏု+သရာမိဟု ပုဒ္ျဖတ္ရမည္၏ အျဖစ္ကိုလည္းေကာင္း၊ အႏု-ဥပသာရ ပုဒ္ေနာင္ ဧဝသဒၵါ ေက်ေနသည္၏ အျဖစ္ကိုလည္းေကာင္း သႏၶိလိဂၤပဒ - ဘာဝတၳသံဝဏၰနာ သိေစပါသည္။
( ဂ ) ျဖင့္ အႏုႆရာမိ၌ အႏု-ဥပသာရ၏ အနႏၲရအနက္ေဟာသည္၏
အျဖစ္ကိုလည္းေကာင္း ၊ ပရိကမ္မလိုဘဲ ပါဒကစ်ာန္စိတ္ကို ေရွရႈၫြတ္ေစအပ္ေသာ္သာ ေအာက္ေမ့ႏိုင္၏ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကို လည္းေကာင္း
ဥပသဂၢလိဂၤတၳ-ဘာဝတၳ သံဝဏၰနာ သိေစပါသည္။
နံပါတ္ ( ၇ )
( ဂ ) သရာမီတိ / အႏုႆရာမီတိ ဟု ပါဌ္ႏွစ္ေထြရွိရာတြင္
အနု-သေဒၵါ အနႏၲရတၳဒီပေကာတိ အာဟ ‘‘အဘိနိႏၷာမိတမေတၱ ဧဝါ’’တိ ဟူေသာ ( ဝိမတိဋီကာ ၁၊ ၇၉ ) ဋီကာႏွင့္ အညီ အႏုဥပသာရ၏ အနႏၲအနက္ေဟာပုံကို ျပေသာ အဘိနိႏၷာမိတမေတၱပုဒ္ ပါရွိေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ( သာရတၳဋီကာ
၁၊၃၈၉ ) ၌စိတၱႆ အဘိနီဟာရသမနႏၲရဘာဝသရဏံ အနုသေဒၵါ ဒီေပတီတိ အာဟ ‘‘စိေတၱ အဘိနိႏၷာမိတမေတၱ ဧဝ သရာမီတိ ဒေႆတီ’’တိ။ ဟု အ႒ကထာ
ပါဌ္ကို ျပန္ကိုးရာဝယ္ သရာမိဟု အႏုသဒၵါမပါဘဲ ျပဆိုထားေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း သရာမိပါဌ္သာ သင့္ပါသည္။
အႏုသဒၵါ၏ အနက္ကိုျပေသာ အဘိနိႏၷာမိတမေတၱပါဌ္ ပါရွိၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အႏုႆရာမီတိပါဌ္မသင့္ပါ။
နံပါတ္ ( ၈ )
(က) ဧကမၸိဇာတႎ ေဒြပိဇာတိေယာတိ
အစိတ္ျဖစ္ေသာ တစ္ခုေသာဘဝ ႏွစ္ခုေသာဘဝတို႔၏ ဧကမၸိဇာတႎ ေဒြပိဇာတိေယာတိ ဟူေသာအမည္ကို အေပါင္းျဖစ္ေသာ တစ္ခုေသာဘဝ ႏွစ္ခုေသာဘဝ ( ပ ) မ်ားစြာေသာ သံဝ႗ကပ္ ဝိဝ႗ကပ္၌ တင္စား၍ အေပါင္းျဖစ္ေသာ တစ္ခုေသာဘဝ ႏွစ္ခုေသာဘဝ ( ပ ) မ်ားစြာေသာ သံဝ႗ကပ္ ဝိဝ႗ကပ္တိုကို ဧကမၸိဇာတႎ ေဒြပိဇာတိေယာတိ ဟု ေခၚေဝၚျခင္းေၾကာင့္ ဧကေဒသူ
ပစာသဒၵါမည္၏။ ဥပလကၡဏနည္း ။
နံပါတ္ (၁၀)
( င ) သရႏၲိ၌ ဗာဟယ်တၳ အရ ( အပဓာနတၳအရ ) အာဒိကမၼိက ကုလပုတၱ
တို႔၏ ေလာကီခႏၶာ ငါးပါးတည္း။ ေလာေကာႏွင့္အတူထုတ္ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ ေနတၱိဟာရဒီပနီ စာမ်က္ႏွာ ၁၀ တြင္ၾကည့္ပါေလ။
================
No comments:
Post a Comment
winnaing007.mm@gmail.com